Tinh trùng yếu: Dấu hiệu, nguyên nhân và cách chữa trị hiệu quả

Tinh trùng yếu được coi là một trong những nguyên nhân chính khiến nam giới bị vô sinh. Để biết chính xác có gặp vấn đề về chất lượng tinh trùng hay không nam giới cần tìm hiểu cụ thể tình trạng này là gì? Nguyên nhân do đâu? Dấu hiệu nhận biết sớm nhất? Những thắc mắc này sẽ được giải đáp ngay trong bài viết dưới đây.  Bài viết có sự tham vấn y khoa của Bác sĩ Đặng Tuấn Trình – Chuyên gia Nam học Phòng khám đa Khoa Quốc Tế Hà Nội. Mời bạn đọc cùng theo dõi.

[ez-tap]

Tinh trùng yếu là gì?

Theo chuyên gia Nam học Đặng Tuấn Trình chia sẻ:”Tinh trùng yếu là tình trạng chất lượng của tinh trùng bị suy giảm. Tỷ lệ tinh trùng di động dưới 75%, tỷ lệ chết và không di động cao hơn 25%. Tinh trùng di động thấy được dưới 50%, tinh trùng di động nhanh dưới 25%. Mỗi lần xuất tinh, lượng tinh dịch thường ít hơn 2ml, số lượng tinh trùng ít hơn 40 triệu con. Trường hợp này gọi là tình trùng ít. 

Tinh trùng yếu là tình trạng mà tinh trùng không có khả năng di chuyển hoặc gặp khó khăn trong việc xâm nhập trứng phôi. Đây là một trong những nguyên nhân phổ biến gây vấn đề về sinh sản ở nam giới. Tinh trùng yếu có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau, bao gồm:

• Số lượng tinh trùng thấp: Đây là trường hợp mà lượng tinh trùng trong mẫu tinh dịch dưới mức bình thường.
• Chất lượng tinh trùng kém: Tinh trùng có thể bị ảnh hưởng bởi các vấn đề như hình dạng không bình thường, động kinh không hiệu quả, hoặc DNA tinh trùng bị tổn thương.
• Vấn đề về động tác tinh trùng: Tinh trùng cần phải có khả năng di chuyển đúng cách để có thể tiếp cận và xâm nhập trứng phôi.
• Vấn đề về sản xuất tinh trùng: Nếu có vấn đề với quá trình sản xuất tinh trùng, như bị rối loạn nội tiết, có thể dẫn đến tinh trùng yếu.

Hậu quả của tình trạng tinh trùng yếu là khó thụ thai hoặc ngay cả khi thụ thai được thì thai nhi cũng chậm phát triển, dễ mắc các dị tật bẩm sinh, thậm chí chết lưu. 

Thông thường, nam giới bị tinh trùng yếu sẽ đi kèm với biểu hiện yếu sinh lý. Do đó, họ thường có tâm lý tự ti, căng thẳng, ngại gần gũi với bạn đời.

Nguyên nhân tinh trùng yếu

Quá trình sản xuất tinh trùng tương đối phức tạp, đòi hỏi hoạt động ổn định của tất cả bộ phận liên quan như tinh hoàn, vùng dưới đồi, tuyến yên. Nếu một trong những bộ phận này xảy ra vấn đề sẽ ảnh hưởng trực tiếp tới việc sản xuất tinh trùng. Vì thế, những nguyên nhân dưới đây có thể làm suy giảm chất lượng tinh trùng. 

• Giãn tĩnh mạch thừng tinh: Bệnh lý này sẽ khiến máu khó lưu thông đến tinh hoàn và bìu, từ đó làm suy giảm chất lượng tinh trùng. 
• Viêm, nhiễm trùng: Những vết viêm nhiễm không chỉ gây khó khăn trong cuộc sống hằng ngày của người bệnh mà nó còn gây ra nhiều bệnh lý nam khoa, trong đó có tinh trùng yếu. Viêm nhiễm xuất hiện tại cơ quan sinh dục sẽ làm cản trở quá trình di chuyển của tinh trùng hoặc tạo thành sẹo xơ cản trở quá trình vận chuyển tinh trùng đến tinh hoàn. Một số bệnh lý viêm nhiễm ảnh hưởng tới chất lượng và số lượng tinh trùng là viêm tinh hoàn, viêm mào tinh hoàn, lậu, sùi mào gà…
• Bệnh tự miễn: Là tình trạng mà kháng thể trong cơ thể sẽ tự chống lại và tiêu diệt tinh trùng. 
• Khối u: Những khối u không chỉ làm cản trở đường di chuyển của tinh trùng mà còn khiến nội tiết tố trong cơ thể mất cân bằng. Bên cạnh đó, trong quá trình điều trị khối u cũng ảnh hưởng đến các cơ quan sinh sản của nam giới. 
• Mất cân bằng nội tiết tố: Nội tiết tố đóng vai trò quan trọng trong việc sản xuất tinh trùng. Do đó, khi nội tiết tố trong cơ thể bị xáo trộn sẽ khiến quá trình sản xuất tinh trùng bị tổn hại. 
• Sử dụng thuốc đặc trị: Theo các chuyên gia, một số loại thuốc đặc trị như thuốc cao huyết áp, thuốc điều trị ung thư… sẽ ảnh hưởng đến chất lượng tinh trùng. 
• Dị tật bẩm sinh hoặc rối loạn di truyền.
• Tác động tiêu cực từ môi trường: Nam giới phơi nhiễm với hóa chất công nghiệp, kim loại nặng, tia xạ sẽ làm chất lượng tinh trùng giảm sút. Muốn hồi phục lại chức năng của các cơ quan sinh sản sẽ mất khoảng vài năm. 
• Thói quen không lành mạnh: Thức khuya, lạm dụng các chất kích thích, rượu bia không chỉ khiến sức khỏe của bạn suy yếu mà còn gây ra nhiều tổn hại đến tinh trùng. 
• Cân nặng: Thừa cân, béo phì sẽ làm cho nội tiết tố trong cơ thể bị thay đổi, do đó cũng ảnh hưởng trực tiếp đến quá trình sản xuất tinh trùng. 

Dấu hiệu nhận biết tinh trùng yếu

Tinh trùng yếu được cho là biểu hiện tiêu cực của sức khỏe. Do đó phát hiện những biểu hiện của bệnh sớm sẽ giúp nam giới hạn chế tác hại của bệnh. Dưới đây là dấu hiệu đặc trưng của bệnh tinh trùng yếu. 

Tinh dịch loãng, ít

Đây là dấu hiệu dễ nhận thấy nhất của bệnh. Tinh dịch là chất lỏng nam giới giải phóng ra ngoài mỗi khi xuất tinh. Biện pháp kiểm tra tinh dịch bạn có thể thực hiện tại nhà và đánh giá sơ bộ chất lượng tinh trùng của bản thân. Một người khỏe mạnh, mỗi lần xuất tinh sẽ phóng ra 2-5ml tinh dịch có đặc sệt nhất định và trong tinh dịch chứa khoảng 60-80 triệu tinh trùng. Nếu lượng tinh dịch quá lỏng, không có độ đặc là cảnh báo sự suy giảm tinh trùng nam giới cần chú ý. 

Tinh dịch không hóa lỏng khi ở ngoài không khí

Đối với nam giới khỏe mạnh, tinh dịch sẽ hóa lỏng sau khi ở ngoài không khí 15 – 30 phút. Tuy nhiên, trường hợp nam giới bị tinh trùng yếu tinh dịch sẽ không thể hóa lỏng và vẫn ở trạng thái đông đặc, bết dính.

Tinh dịch xuất hiện màu và mùi bất thường

Một trong những dấu hiệu nhận biết tinh trùng yếu hiệu quả nhưng ít nam giới để ý chính là kiểm tra màu và mùi của tinh dịch. Tinh dịch thông thường sẽ có mùi tanh nhẹ nhưng không hôi và màu sắc thường là trắng. Một số trường hợp nam giới lâu không xuất tinh thì tinh dịch sẽ hơi ngả vàng tuy nhiên sẽ sớm trở lại màu trắng tự nhiên khi xuất tinh thường xuyên. Nhưng khi có bất thường về quá trình sản xuất tinh trùng thì tinh dịch thường có màu xanh, vàng hoặc nâu. Cụ thể: 

• Tinh dịch có màu vàng, xanh: Là dấu hiệu cảnh báo nam giới đang gặp phải những vấn đề viêm nhiễm như viêm niệu đạo, viêm tinh hoàn, viêm tuyến tiền liệt…
• Tinh dịch có màu nâu: Hiện tượng này xuất hiện là khi trong tinh dịch có lẫn máu kèm theo nhiều triệu chứng khác như đau dương vật, đau bụng. Những biểu hiện này rất có thể là dấu hiệu của các bệnh lý đường tiết niệu hoặc liên quan đến cơ quan sinh dục.

Tinh dịch xuất hiện những cục nhỏ li ti

Khi xuất tinh, trong tinh dịch của cánh mày râu sẽ xuất hiện những hạt nhỏ như hạt gạo màu trắng đục, bóp vỡ sẽ thất chất bột mịn. Đây chính là hiện tượng tinh dịch vón cục. Tình trạng này sẽ khiến quá trình di chuyển của tinh trùng trong tử cung phụ nữ gặp khó khăn và có thể dẫn đến khó thụ thai, vô sinh, hiếm muộn.

Những ảnh hưởng khi bị tinh trùng yếu tới nam giới

Các chuyên gia nam học cho hay, tinh trùng yếu không ảnh hưởng đến tinh mạng người bệnh nhưng nếu để lâu sẽ ảnh hưởng đến sức khỏe sinh sản của nam giới như: 

Tăng nguy cơ gây vô sinh, hiếm muộn

Đây là ảnh hưởng lớn nhất của tình trạng tinh trùng kém. Tinh trùng yếu rất khó di chuyển trong tử cung để gặp trứng từ đó làm giảm khả năng thụ thai thành công. Tình trạng khó thụ thai kéo dài sẽ dẫn đến vô sinh, hiếm muộn. 

Có thể dẫn đến tình trạng không có tinh trùng

Tinh hoàn là bộ phận sản sinh ra tinh trùng. Khi tình trùng bất thường sẽ ảnh hưởng đến khả năng sinh tinh của tinh hoàn và có thể biến chứng thành hiện tượng không có tinh trùng. Lúc này, khả năng thụ thai rất thấp và có thể phải áp dụng các phương pháp chữa vô sinh. 

Ảnh hưởng tâm lý

Ngoài việc ảnh hưởng đến sức khỏe người bệnh thì bệnh còn để lại những tổn thương tâm lý nhất định. Nam giới sinh ra cảm giác lo lắng, phiền muộn, tự ti khi gần gũi với bạn đời. Tâm lý căng thẳng thời gian dài ảnh hưởng đến hoạt động của dạ dày hoặc gây thiếu máu. 

Xuất hiện khối u tuyến yên ở não

Tuyến yên là nội tiết tốt quan trọng để duy trì trạng thái cân bằng trong cơ thể. Một số trường hợp nam giới bị tinh trùng yếu gây ra u tuyến yên ở não và sau đó làm gián đoạn hoạt động của các cơ quan như gan, thận, dạ dày… 

Phương pháp chữa tinh trùng yếu

Trước khi đưa ra phương pháp điều trị, bác sĩ sẽ tiến hành thăm khám lâm sàng và kiểm tra bên ngoài cơ quan sinh dục, sau đó yêu cầu bệnh nhân trả lời một số câu hỏi về bệnh lý đã từng gặp phải, thói quen sinh hoạt tình dục. Ngoài ra để đảm bảo kết quả chẩn đoán chính xác, người bệnh sẽ được làm xét nghiệm tinh dịch đồ. 

Bác sĩ tiến hành lấy tinh dịch của người bệnh để đánh giá các thông số như số lượng tinh trùng, phần trăm tinh trùng di động. Để giúp kết quả chính xác, nam giới cần chú ý:

• Đảm bảo lấy hết tinh dịch để làm mẫu thử.
• Trước khi lấy mẫu thử, nam giới cần kiêng xuất tinh ít nhất 2 ngày và không quá 11 ngày.
• Giữa hai lần lấy mẫu thử tinh dịch cách nhau ít nhất 2 tuần.
• Không dùng các chất bôi trơn vì có thể ảnh hưởng đến khả năng di chuyển của tinh trùng. 

Bên cạnh đó, căn cứ vào những bất thường ban đầu, bác sĩ sẽ đề nghị người bệnh tiến hành một số xét nghiệm để tìm ra bệnh lý nền như: 

• Sinh thiết tinh hoàn.
• Phân tích gen.
• Siêu âm tuyến tiền liệt.
• Siêu âm tinh hoàn.
• Kiểm tra hormone tuyến yên và hormone nam giới.
• Sau khi xuất tinh nam giới sẽ được kiểm tra nước tiểu để xác định tình trạng xuất tinh ngược. 

Sau khi tìm ra nguyên nhân dẫn đến tình trạng tinh trùng yếu, các bác sĩ sẽ đưa ra phác đồ phù hợp.

Nếu nguyên nhân do những thói quen không lành mạnh người bệnh cần thay đổi ngay lối sống để hạn chế ảnh hưởng tới số lượng và chất lượng tinh trùng. Còn nếu tinh trùng yếu xuất phát từ những bệnh lý nam khoa hoặc bệnh lý toàn thân thì phương pháp được áp dụng sẽ là: 

• Sử dụng thuốc: Đối với những bệnh nhân gặp tình trạng viêm nhiễm
• Phương pháp hormone hoặc nội tiết tố dùng cho người có sự mất cân bằng nội tiết tố trong cơ thể.
• Can thiệp ngoại khoa áp dụng cho nam giới bị giãn tĩnh mạch thừng tinh hoặc tắc ống dẫn tinh.

Cách phòng ngừa tinh trùng yếu

Thực tế không có phương pháp nào ngăn ngừa hoàn toàn tình trạng tinh trùng yếu. Tuy nhiên, những lưu ý dưới đây sẽ giúp nam giới giảm nguy cơ mắc bệnh:

• Đảm bảo cân nặng luôn ổn định, hợp lý: Cân nặng cần được duy trì đảm bảo phục vụ tốt cho các hoạt động thường ngày. Nếu quá gầy sẽ khiến cơ thể mệt mỏi, nếu thừa cân béo phì sẽ dễ mắc chứng rối loạn chuyển hóa, lượng testosterone giảm và estrogen tăng. Sự gián đoạn này khiến nam giới giảm ham muốn, suy giảm chất lượng tinh trùng, rối loạn cương dương. 
• Đảm bảo chế độ ăn uống lành mạnh: Để cải thiện sức khỏe tinh trùng, nam giới nên bổ sung các loại trái cây giàu chất chống oxy hóa như cam, chuối… và các loại rau xanh vào bữa ăn hàng ngày. 
• Quan hệ tình dục an toàn: Việc này giúp nam giới tránh được nguy cơ mắc các bệnh xã hội như lậu, chlamydia, sùi mào gà… nhờ đó cũng giảm khả năng bị vô sinh. Nam giới chỉ nên quan hệ chung thủy với 1 bạn tình và sử dụng bao cao su trong khi giao hợp. 
• Tránh căng thẳng, stress kéo dài: Tâm lý ảnh hưởng rất lớn đến quá trình sản sinh nội tiết tố trong cơ thể. Thường xuyên căng thẳng, áp lực sẽ khiến hoạt động tình dục giảm sút, nội tiết tố cần thiết cho quá trình sản xuất tinh trùng thụt giảm.
• Vận động thể thao thường xuyên: Thể dục thể thao với cường độ hợp lý là liệu pháp hoàn hảo để tăng cường các enzyme chống lão hóa, nâng cao sức khỏe tinh trùng. 
• Không hút thuốc lá: Nicotin trong khói thuốc không chỉ ảnh hưởng tới sức khỏe toàn diện của nam giới mà còn khiến họ đối mặt với tình trạng tinh trùng dị tật, tinh trùng yếu. 
• Không lạm dụng đồ uống có cồn: Cồn sẽ làm giảm nồng độ testosterone trong cơ thể nam giới và trực tiếp ảnh hưởng đến chất lượng tinh trùng. Nam giới chỉ nên sử dụng rượu, bia ở mức độ vừa phải.
• Hạn chế tiếp xúc với chất động: Phơi nhiễm với các chất độc hại như thuốc trừ sâu, chì sẽ làm khả năng sinh sản của nam giới suy giảm. Nếu phải làm việc trong môi trường chứa nhiều độc tố thì cần sử dụng đồ bảo hộ lao động thích hợp và tránh tiếp xúc trực tiếp da với hóa chất. 
• Sử dụng quần áo rộng rãi có độ thấm hút mồ hôi tốt: Quần áo bó sát sẽ khiến nhiệt độ bùi tăng lên và ảnh hưởng đến quá trình sinh tinh. 

Điều trị tình trùng yếu ở đâu?

Để điều trị tình trạng tinh trùng yếu, người bệnh cần lựa chọn những cơ sở chuyên khoa nam học uy tín để điều trị. Những cơ sở điều trị phải đảm bảo được cấp phép hoạt động; có đội ngũ bác sĩ tay nghề giỏi; trang thiết bị y tế hiện đại, đảm bảo chất lượng; giá cả phải chăng. 

Hiện nay tại Hà Nội, nam giới có thể điều trị tinh trùng yếu tại bệnh viện Bạch Mai, bệnh viện Thanh Nhàn, bệnh viện 108, bệnh viện y học cổ truyền dân tộc.

Phòng khám Đa khoa Quốc tế Hà Nội là một trong những cơ sở y tế uy tín chuyên về những lĩnh vực như Sản – Phụ khoa và Nam khoa. Phòng khám quy tụ đội ngũ y bác sĩ chuyên khoa với hơn 30 năm kinh nghiệm, từng làm việc tại các bệnh viện lớn. Ngoài ra, phòng khám còn được đầu tư về hệ thống cơ sở vật chất, trang thiết bị y tế và luôn cập nhật các kỹ thuật tiên tiến trong việc thăm khám và điều trị bệnh.

Với đầy đủ những điều kiện tốt nhất, phòng khám cung cấp đa dạng các loại hình dịch vụ như: Điều trị bệnh lý về Nam khoa, các bệnh lý Phụ khoa, bộ phận sinh dục, điều trị các bệnh xã hội và tư vấn về sức khỏe sinh sản. Hiện tại, phòng khám áp dụng cả hai phương pháp điều trị nội khoa và điều trị ngoại khoa, tất cả đều vì mục tiêu giúp cho bệnh nhân có thể cải thiện tình trạng bệnh lý một cách nhanh chóng và hiệu quả nhất.

Trên đây là những thông tin về tình trạng tinh trùng yếu ở nam giới được chuyên gia phòng khám đa khoa Quốc Tế Hà Nội chia sẻ. Tình trùng yếu không phải là căn bệnh khó chữa, do đó nam giới không nên xấu hổ, e ngại thăm khám. Nếu đang có bất thường về sức khỏe sinh sản, bạn có thể liên hệ ngay tới Hotline: 0584.591.878 để được hỗ trợ sớm nhất.

Phòng Khám Đa Khoa Quốc Tế Hà Nội